De Toller is een zeer intelligente hond met een groot uithoudingsvermogen. Hij is een goede zwemmer en apporteert zowel op land als uit het water.

Van oudsher is de Toller een echt jachthondje maar het spreekt voor zich dat niet van elke Toller eigenaar verwacht wordt dat hij met zijn hond de jachtsport gaat beoefenen.
Er zijn veel verschilende hondensporten mogelijk. Behendigheid, obedience en flyball zijn sporten die uitstekend geschikt zijn voor dit ras. Tollers worden zelfs ingezet als hulp- of reddingshond.

De Toller vertoont in gedrag overeenkomsten en verschillen met andere Retriever soorten. De Toller is niet altijd zo'n allemansvriend als de Golden Retriever.
Het ras is gevoelig en erg gehecht aan zijn roedel.
Ten opzichte van vreemden stelt hij zich soms wat gereserveerd (maar zeker niet agressief) op.

De Toller is een intelligent hondje dat een consequente en intensieve training vraagt. Hij zal niet klakkeloos doen wat zijn baas van hem vraagt, maar zelf nagaan of er niet een eenvoudigere manier is om het door de baas gewenste resultaat te bereiken. Dit maakt dat er voor een goede training een geduldige aanpak is vereist. Het is deze gevoeligheid die in het hele wezen van de Toller zichtbaar is en het trainen tot een aparte uitdaging maakt.

Het is dus ten zeerste aan te bevelen om intensief met de hond te wandelen, te trainen, te spelen, te sporten en/of te werken. Mits aan deze voorwaarden wordt voldaan, kan de Toller en leuke en rustige “huishond” zijn.